پاسخ حجت الاسلام سینایی به سوالات دکتر فارسیجانی پیرامون آموزش و پرورش اسلامی

آموزش و پرورش اسلامی

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای دکتر فارسیجانی، به علت ضیق وقت به اجبار و اختصارِ پیش آمده، مواردی را به حضورتان تقدیم می‌دارم و امیدوارم مفید فایده باشد ان‌شاءالله.

الف: پرورش بر آموزش رجحان دارد و مهمتر است و همواره باید حاکم باشد.

ب: در امور پرورشی همواره این «توحید» است که بر تمام امور و شئونات حاکم است و این باید در جای جای دروس و علوم مشهود باشد. در اسلام . در علوم طبیعی سخن از آفرینش و آفریننده است نه از پدیده و حدوث و صنعت! هر گاه نکته‌ی علمی بیان می شود، فاعل آن اتفاق معلوم است و آن خداست و هدف و حکمتی برای خلقتش قرار داده است که ما همواره در حال کشف آن هستیم.

ج: نظام آموزشی در اسلام، علم‌محور است نه مدرک محور. دانش آموز تا آنجا که درس را بفهمد و از آن لذت ببرد و اشتها داشته باشد تلاش خود را ادامه می دهد.

د: آحاد مردم موظف هستند یک پنجم از مال خود را به حاکم و مرجع عادل یا نمایندگان ایشان در شهر و روستا بپردازند و نخستین مصرف اصلیِ این خمس تحصیل دانشجویان و حل مشکلات اساتید ایشان و مدارسشان می باشد. با این کار مال خمس دهنده پاک میشود، جان او تزکیه می شود و جوانان بُغاة علم به دانش و نور علم مسلح می‌گردند.

و: طبق آیات سوره یوسف و هم داستان حضرت موسی علیه السلام صنایع و وزارت خانه ها باید علم و تخصص محور باشند باید دانشگاه ها و حوزه های علمیه زمام امور مدیریت و منافع مالی و مادی صنایع را به عهده و به دست بگیرند. در این صورت این مراکز علمی از مصرف کننده‌ی صرف به یک تولید کننده ی ثروت در کشور تبدیل می شوند.

ه: حل مشکلات علمی و اخلاقی دانش آموزان و دانشجویان به عهده ی اساتید است و ارتباط استاد و شاگرد یک ارتباط معنوی و توأم با احترام و ارزش است نه یک ارتباط ربوتیک و آهنی و خالی از ارزش های انسانی.

ی: ملاک ارزش گذاری کار علمی دانش آموزان، تنها نمره نیست. بلکه استادْ دانش آموز را در یک فرایند بلند مدتِ هر روزه و هرساعته می شناسد و مقدار توانایی علمی عملی او را در نهایت گزارش می کند. این گزارشِ مبتنی بر شناخت از سوی استاد، همه‌ی کارنامه شاگرد خواهد بود نظیر اجازات علما در گذشته که برای شاگردانشان می نوشتند.

ل: دانش آموختگان باید توانمند سازی شوند و در کنار علم، عُرضه کار و اجرا در ساحت واقعی کار را داشته باشند. لذا این توانایی، کار را به ارمغان می آورد و کار ثروت آورده و ثروت، ازدواج و تدبیر معیشت حلال را آورده و از فقر و کفر و فحشا جلوگیری می‌کند.

مطالب در مورد آموزش و پرورش بسیار است لکن حقیر این مقدار را با عجله به حضورتان تقدیم داشتم. امیدوارم ثمر داشته باشد.

مجید سینایی؛ 26 آبان 95